Παρότι, δεν υπάρχει κοινός διεθνής ορισμός για τους καύσωνες, σύμφωνα με τις τελευταίες οδηγίες του WMO (WMO-No. 1310, 2023), ως κύμα καύσωνα ορίζεται μια περίοδος έντονης και ασυνήθιστης ζέστης που επιμένει για τουλάχιστον δύο ή τρεις διαδοχικές ημέρες. Βέβαια, οι χώρες μέλη του WMO, μπορούν να χρησιμοποιούν διαφορετικά όρια και κριτήρια ανάλογα με τις κλιματικές συνθήκες της περιοχής, για την έκδοση προειδοποιήσεων για καύσωνες. Υπάρχει σύσταση όμως, ο προσδιορισμός των επεισοδίων καύσωνα να γίνεται χρησιμοποιώντας αντικειμενικά κριτήρια και δείκτες.
Προκειμένου να αποτυπωθούν όλα τα σημαντικά επεισόδια καύσωνα σε ένα ενιαίο γράφημα όπου συνυπάρχουν η ένταση, η έκταση και η διάρκεια του καύσωνα και για να γίνει σύγκριση με τους καύσωνες του παρελθόντος, χρησιμοποιήθηκαν οι σταθμοί της ΕΜΥ που λειτουργούν εδώ και 6 δεκαετίες. Για τον ορισμό του καύσωνα δεν χρησιμοποιήθηκε ένα σταθερό όριο (π.χ η μέγιστη θερμοκρασία να είναι πάνω από 38oC) αλλά σε κάθε σταθμό χρησιμοποιήθηκε ως κρίσιμη τιμή το 98ο εκατοστημόριο των ημερήσιων μέγιστων θερμοκρασιών του, κατά τους καλοκαιρινούς μήνες για την περίοδο 1971-2000. Δηλαδή, σε κάθε σταθμό ως επεισόδιο καύσωνα χαρακτηρίστηκε η περίοδος κατά την οποία, για 3 ή περισσότερες διαδοχικές ημέρες, η μέγιστη θερμοκρασία υπερέβη την τιμή που είναι μεγαλύτερη του 98% του συνόλου των μέγιστων θερμοκρασιών τους καλοκαιρινούς μήνες της περιόδου αναφοράς.
Στην Εικόνα 1 παρουσιάζονται τα σημαντικότερα επεισόδια καύσωνα Ιουνίου και Ιουλίου από το 1960 έως 2025. Το πράσινο χρώμα των κύκλων αντιστοιχεί στους καύσωνες που συνέβησαν το μήνα Ιούνιο (έναρξη επεισοδίου τον Ιούνιο) και το μωβ χρώμα στους καύσωνες του Ιουλίου (έναρξη επεισοδίου τον Ιούλιο). Η ακτίνα ενός κύκλου (μέγεθος κύκλου) σχετίζεται με το πόσες περιοχές επηρεάστηκαν από τον αντίστοιχο καύσωνα και προέκυψε από τον αριθμό των σταθμών που πληρούσαν τα κριτήρια ενός επεισοδίου καύσωνα (ο μεγαλύτερος κύκλος αντιστοιχεί σε περισσότερους σταθμούς, δηλαδή περισσότερες περιοχές επηρεάστηκαν από το κύμα καύσωνα). Η θέση ενός κύκλου στο γράφημα καθορίζεται στον οριζόντιο άξονα (άξονας x) από τη διάρκεια του αντίστοιχου κύματος καύσωνα (μέσος αριθμός ημερών καύσωνα από τους σταθμούς που πληρούσαν τα κριτήρια, δηλαδή οι μέγιστες θερμοκρασίες υπερέβαιναν το όριο του 98ου εκατοστημόριου για τουλάχιστον 3 συνεχόμενες ημέρες) και στον κάθετο άξονα (άξονας y) από την ένταση του επεισοδίου δηλαδή από τον μέσο όρο των αποκλίσεων των ημερήσιων μέγιστων θερμοκρασιών κατά τη διάρκεια του καύσωνα από τις κανονικές τιμές 1971-2000. Επισημαίνονται τα ακόλουθα: